Jan Paweł II - "Do Sosny Polskiej"

 Pielgrzymka górali z Polski ofiarowała papieżowi Janowi Pawłowi II sosenkę. Drzewko zostało posadzone w 1985 r. w Ogrodzie Watykańskim, niestety uschło.

mal. Zygmunt Kaczówka 

DO SOSNY POLSKIEJ

Gdzie winnice, gdzie wonne pomarańcze rosną,
Ty domowy mój prostaku, zakopiańska sosno,
Od matki i sióstr oderwana rodu,
Stoisz, sieroto, pośród cudzego ogrodu.

Jakże tu miłym jesteś gościem memu oku,
Bowiem oboje doświadczamy jednego wyroku.

I mnie także przeniosła pielgrzymka daleka.
I mnie w cudzej ziemi czas życia ucieka.

Czemuś-choć cię starania cudze otoczyły,
Nie rozwinęła wzrostu-utraciła siły?
Masz tu wcześniej i słońce, i rosy wiośniane.

A przecież twe gałązki bledną

 pochylane.

Więdniesz, usychasz,
smutna wśród kwietnej płaszczyzny

I nie ma dla ciebie życia,
bo nie ma Ojczyzny. Drzewo wierne!

Nie zniesiesz wygnania, tęsknoty
Jeszcze trochę jesiennej i zimowej słoty,
A padniesz martwa-obca ziemia cię pogrzebie-Drzewo moje!
Czy będę szczęśliwszy od ciebie?

Jan Paweł II

Jacek Kaczmarski - Litania

 

Od swych ojców dojrzalsi, kiedy byli w tym wieku
Beznadziejną ich drogą podążamy - na przekór.

Czasem słabsi od kurzu wstrzymujemy wichury
I stawiamy pomniki zapomnianej kultury.

Czasem twardsi od skały i jak skała nieczuli
Omijamy spojrzeniem wyrywany bruk ulic.

Wszechstronniejsi od mędrców myśl chowamy na potem,
Nazywamy mus - łaską i światłością - ciemnotę.

Bardziej godni od królów z ziemi grząskiej od potu
Ślepym siłom historii wciąż skaczemy do oczu.

Lecz mądrzejsi od wodzów, z twarzą nisko przy ziemi
Podajemy im co dzień przerdzewiałe ich strzemię.

Śmiertelniejsi od kwiatów podnosimy się łanem
Kiedy kosa już w ruchu, a pokosy sprzedane.

Sprawiedliwsi od sędziów w trybunale wysokim
Z wyuczonym spokojem przyjmujemy wyroki.

Bezwzględniejsi od katów, wreszcie wielcy i sami
Na szafotach gadamy odciętymi głowami

Jacek Kaczmarski

Ludmiła Mariańska - Małżeństwo

Morgan  Weistling

Jesteśmy sobie potrzebni jak ziemi
potrzebna woda, jeśli plon ma przynieść.

Ach, czy to miłość?
Jej owoce przecież
dawno dojrzały i mówimy o nich:
daleko padły jabłka od jabłoni.

A więc jałowe lata nas czekają —
dwoje wygnańców z miłosnego raju?
Tylko trud dzielić i codzienny chleb
czy potrafimy, aby nie był gorzki?

Spróbujmy jednak.
Po burzliwym dniu
cieszy łagodny i spokojny zmierzch.

Podaj mi rękę. Nie jesteśmy sami.
Jabłoń przekwitła, lecz pachnie jabłkami.

Ludmiła Mariańska 

Adam Asnyk - Preludium

Już niejeden obraz miły
Ciemne widma zasłoniły
I niejeden ślad zatarły,
Ślad przeszłości obumarłej.

Łzy, uśmiechy, kwiatów wieńce,
Pragnień ognie i rumieńce,
Sny miłości, szczęścia, chwały
Już się w drodze rozsypały...
Pozostały za mną w tyle
Na rozdrożach - lub mogile.

Lecz choć wszystko pierzchło, znikło,
Serce kochać nie odwykło,
I młodzieńczych natchnień chwila
Jeszcze duszę wciąż zasila;

Jeszcze czystym światłem błyska
Przez mgły ciemne i zwaliska,
I w ten życia wieczór szary
Rzuca wspomnień cudne mary.

Wciąż młodości wiara żywa
Pozrywanych snów ogniwa
W idealny wieniec splata
I wskazuje piękność świata.

Więc znów oczy mam zwrócone
Na jaśniejszą życia stronę,
Znów odczuwam - to, co piękne,
Znów przed śpiewnym głosem mięknę
I swych wspomnień mary blade
Znów z miłością na pierś kładę;
A gdy serce drży boleśniej,
To przerabiam łzy na pieśni.

Adam Asnyk

Joanna Kulmowa - Nie wyrastaj z marzeń

Podobno z tego się wyrasta,

podobno to z czasem się zmienia.

Ty się nie zmieniaj, już taki zostań,

ty nie wyrastaj z marzenia.

Choćby ci było z nim niewygodnie,

choćby nawet z nim było źle ci,

to je troszkę, odrobinkę odmień,

ale go nie wyrzucaj na śmieci.

Będą mówili, żeś jeszcze dziecinny,

będą się może śmiali,

a ty się z nimi nie licz,

ty bądź taki, jaki jesteś nie inny.

I gdybyś nawet nie mógł sprostać

światu, co zmienia się i zmienia,

to ty się nie martw, taki już zostań

ty nie wyrastaj z marzenia.

Joanna Kulmowa

MOJA NIEDZIELNA KARTKA Z KALENDARZA

Martin Niemöller - Kiedy przyszli...

     

 

Martin Niemöller, 1892-1984  (niemiecki pastor luterański; 
wiersz napisany w obozie w Dachau w 1942 r.)

Kiedy przyszli po Żydów, nie protestowałem. Nie byłem przecież Żydem.

Kiedy przyszli po komunistów, nie protestowałem. Nie byłem przecież komunistą.

Kiedy przyszli po socjaldemokratów, nie protestowałem.
Nie byłem przecież socjaldemokratą.

Kiedy przyszli po związkowców, nie protestowałem. Nie byłem przecież związkowcem.

Kiedy przyszli po mnie, nikt nie protestował. Nikogo już nie było.

Poeci o żonach

Julian Tuwim

 * * *[Ty jesteś moją żoną, to we krwi mojej tłucze]

TUWIMOWIE

Ty jesteś moją żoną, to we krwi mojej tłucze

Popłochem, szczęściem, strachem, radością i wyskokiem!

Zamieram i wybucham, tryumfem wrę i huczę,

I płynę w dal obłokiem, i pędzę w dal potokiem.

I myślę, i wspominam, i przypominam sobie,

I modlę się, i płaczę, i ludziom ściskam dłonie,

I śmieję się do siebie, i nie wiem sam, co robię,

I ze wzruszeniem mówię: ja z żoną, żona, żonie...

Błękitno-złota moja! Wiosenna i jesienna!

Ty, co dzień po raz pierwszy ujrzana i kochana!

Spójrz, proszę, w oczy moje; ta sama moc niezmienna,

ta moc, co jeno rzuca w pokorze na kolana!

Julian Tuwim

Mirosław Dębogórski 

Ty jesteś moją Ewą...

Jesteś kobietą, a ja mężczyzną,

między nami relacja święta,
co inspiruje tak bardzo ludzi,
od kiedy- nikt nie pamięta.

Dla Ciebie jabłko, z rajskiego drzewa,
zerwałbym i... tysiąc razy,
na zatracenie i pohańbienie,
dokonał boskiej obrazy.

Bo Ty jesteś moją Ewą...
cichą, piękną,
jasnooką,
upragnioną,
Tą, jedyną,
….moją żoną.

Stoisz przede mną, w kusej sukience,

z rozpuszczonymi włosami.
Taka niebiańska, olśniewająca,
z tymi jasnymi oczami.

I patrzysz na mnie, nie mówiąc słowa,

przez skórę czuję to wszystko,

każdym swym gestem krzyczysz– 

Kochany!

Wystarczy, że jestem blisko.

Bo Ty jesteś moją Ewą...

cichą, piękną,
jasnooką,
upragnioną,
Tą, jedyną,
….moją żoną.

A jeśli kiedyś zdarzy się odejść,
bo przecież odejść trzeba.
Spotkamy się na rendez-vous
w cichym zakątku nieba.

Pozostawimy wszelkie troski,
doczesne...Tym co... na Ziemi.
Wtuleni w siebie, na wieczny spacer,
po Mlecznej Drodze...pójdziemy.

Bo Ty jesteś moją Ewą...
cichą, piękną,
jasnooką,
upragnioną,
Tą, jedyną,
….moją żoną.

Mirosław Dębogórski.

Jan  Kasprowicz 

ANIOŁ

Budowałek sobie chatę:

Na me stare lata,

Myślę sobie, przyda mi się

Jaka taka chata.

Komu się tu dziwić, komu?

Jestem gazda z gazdów,

Choć me dziady i pradzlady

Nie mieli pojazdów.

Mieli swoją płóskę ziemi,

Lecz tego za mało

Dla nas wszystkich: podzielili,

Mnie nic nie zostało.

Mieli jakąś chałupinę,

Ale dziatwa mnoga:

Podzielili, na mnie nawet

Nie spadło ćwierć proga.

Powróciłek z Hameryki

Z dłońmi stwardniałemi:

Pobuduję sobie chatę

Na kawałku ziemi.

Lecz to, widać, była chciwość

I niewczesna pycha:

Zło się skrada na człowieka,

Gdzie-li może, czyha.

A Bóg za nim ze swa karą

Idzie wolnym krokiem,

Czasem płacze, czasem wzdycha

Westchnieniem głębokiem.

Ale zawsze robi swoje,

Karze cię i karze,

Bo nie wolno Mu folgować

Człowieczej przywarze.

Tak też było ze mną! Widać

Pycha nazbyt wielka,

Bo na grzeszne moje cielsko

Gruba spadła belka.

Połamała ręce, nogi

I zgniotła ml piersi:

Żałowali mnie sąsiedzi

Ci, co są najszczersi.

Zawieźli mnie do szpitala,

Pomiędzy doktory;

"Będziesz tutaj ginął, bracie,

Boś jest bardzo chory".

"Będę ginął, to i będę,

Jako tam potrzeba,

Ale myślę, są gdzieś jeszcze

Litościwe nieba".

Ledwiem rzekł to, gdy w tej chwili

Jasno się dokoła

Uczyniło, nad mym łóżkiem

Ujrzałek anioła;

Białe skrzydła ma u głowy,

Szerokie rękawy

Owiewają świętą postać,

Jak obłoczek mgławy.

 

Pewnie która z pielęgniarek,

Sióstr pełnych litości:

Jest ich dosyć w tym szpitalu

Dla nieszczęsnych gości. 

 

Cóż do diabla i z snu się budzę 

I przecieram ślepia: 

Ktoś nachyla się nade mną, 

Głowy mej się czepia. 

mal. Eugeniusz wolski

 

Chłodzi skronie i leciuchno 

Przytula do łona, 

I powiada: "To ja, chłopie, 

Twa baba, twa żona". 

Jan Kasprowicz

 

Żeleński Boy Tadeusz - MODLITWA ESTETY

 

Alex Alemany

W wielu rzeczach świat po prostu
Jest podobny do loterii:
Nie wybierasz swego wzrostu
Ani swojej peryferii.

Tak byś wolał czy inaczej,
Chcesz być cienki, chcesz być gruby,
Rośniesz, jak ci traf przeznaczy,
Prima vista, ot, bez próby.

Nim się dowiesz, co potrzeba,
O proporcji i o formie, 
Spadasz na świat prosto z nieba
W gotowiutkim uniformie.

Jakie system ten ma skutki,
Co wyrasta z tego dalej,
Powiedzmy to bez ogródki,
Widać - choćby po tej sali:

Jednemu policzysz kości,
Na drugiego znów tak padło,
Że aż kapie od tłustości,
Gdzie pomacać, samo sadło.

Jeden - krzywą ma łopatkę,
Drugi, losów tajemnicą,
Tu i ówdzie wdał się w matkę
I chodzi z damską miednicą;

Ta gładziutka jest jak chłopak,
Druga znowu - istna kukła,
Tamta wszystko ma na opak,
Tu jest wklęsła, tam wypukła 

-

Cały wyrób, bierz go czarci,

Ma fuszerki wszystkie cechy, 
Widać - więcejśmy nie warci
Za paskudne nasze grzechy.

Głowy sobie Bóg nie suszy
Nad doczesnym naszym kształtem:
Dzieli po kawałku duszy,
A resztę kropi ryczałtem;

Z byle gliny, choć z zakalcem,
Lepi Stwórca ludzki potwór,
Potem, od niechcenia, palcem
Machnie jeden, drugi otwór,

Zesztrychuje z góry na dół,
Przyklepie cię po ciemieniu
I - marsz na ten ziemski padół
Służyć swemu przeznaczeniu.

Miły Boże! Uważ przecie
W swej dobroci niesłychanej,
To my żyjem dziś na świecie
W wieku Sztuki Stosowanej!

Dziś, gdy cały świat ocenia
Estetycznej wagi formy,
Stan ten jest nie do zniesienia
I wprost krzyczy o reformy!

Lada mebel dziś nam składa
Skończony - panie! - artysta,
A ten, który na nim siada,
Wygląda - ironia czysta!

To nam w końcu życie zbrzydzi;
Dziś człowiek dobrego tonu
Czasem się po prostu wstydzi
Wejść do własnego salonu!

Toż tam przecie siedzą w niebie
Rafaele czy Van Dycki,
Można by złożyć w potrzebie 
Mały kursik estetyki .

..
Prosimy więc, dobry Boże,
Więcej smaku, więcej gracji,
I w tym ludzkim arcytworze
Bogdaj trochę stylizacji;

Podnosim modły pokorne,
Niechaj twoja ręka szczodra
W linie wężowo-wytworne
Kreśli niewiast naszych biodra;

Niechaj matron naszych biusty,
Polskiego domu dostatek,
Zamiast kształtów glorii tłustej
Będą jako lilii płatek;

A cnota dziewic niewinnych,
O spraw to, Panie nad Pany,
Niech ma, zamiast wszystkich innych 
Zapach esencji różanej ...

Tadeusz Boy Żeleński

Roman Brandstaetter - Modlitwa bez słów

Jeżeli nie umiesz modlić się słowami,

Nie rozdzieraj szat,
Ani głowy nie posypuj popiołem,
Ale módl się tak jak umiesz,
Bez słów,
Jak drzewa,
Jak trawy,
Jak morza,
Które również zmawiają modlitwę

Bez słów.

Słowa są nieporadne,
Zawodne,
Nieokreślone
I nieokreślające.

Są rozczarowaniem.

Bolesną omylnością.

Myślałeś, że słowem
Wyplenisz zło,
Myślałeś, że słowem
Wywołasz źródło ze skały,
Myślałeś, że słowem
Odmienisz człowieka.

Nie wypleniłeś,
Nie wywołałeś,
Nie odmieniłeś.

Módl się zatem bez słów,
Jak drzewo,
Jak trawa,
Jak morze…

Roman Brandstaetter.

Adam Asnyk - Gdybym był młodszy..

 

Charles Spencelayh

Gdybym był młodszy, dziewczyno,

Gdybym był młodszy!

Piłbym, ach, wtenczas nie wino,

Lecz spojrzeń twoich najsłodszy

Nektar, dziewczyno!

Ty byś mnie może kochała,

Jasny aniele...

Na tę myśl pierś mi zadrżała,

Bo widzę szczęścia za wiele,

Gdybyś kochała!

Gwiazd bym nie szukał na niebie,

Ani miesiąca,

Alebym patrzał na ciebie,

Boś więcej promieniejąca

Od gwiazd na niebie!

Wzgardziłbym słońca jasnością

I wiosny tchnieniem,

A żyłbym twoją miłością,

Boś ty jest moim natchnieniem

I słońc jasnością.

Ale już jestem za stary,

Bym mógł, dzieweczko,

Zażądać serca ofiary,

Więc bawię tylko piosneczką,

Bom już za stary!

Uciekam od ciebie z dala,

Motylu złoty!

Bo duma mi nie pozwala

Cierpieć, więc pełen tęsknoty,

Uciekam z dala.

Śmieję się i piję wino

Mieszane z łzami,

I patrzę piękna dziewczyno,

W swą przeszłość pokrytą mgłami -

I piję wino...

 Adam Asnyk

Urszula Kozioł - Nie mijaj ranku

żródło - Helgard Toschka

Nie mijaj ranku

zatrzymaj swe ptaki
jeszcze się zdążysz naobracać w czasie

przystań mi wiosno w półobrocie światła
wahaj się chwilę w odcieniach zieleni

Przedłuż mi zmierzchu swą wczesność do syta
nie śpiesz się maju
trwaj moja miłości
o lata- kiedy się wami nacieszę.

Przemija życie jak noc: w okamgnieniu.
Przemija ziemia w ułamku promieni.

…z niczym tu przyszłam
i odejdę z niczym
i wkrótce będzie jakby mnie nie było.

Urszula Kozioł

MOJA NIEDZIELNA KARTKA Z KALENDARZA.

 

Ocalić od zapomnienia 

Ile razem dróg przebytych,

ile ścieżek przedeptanych,

ile deszczów, ile śniegów,

wiszących nad latarniami,

ile listów, ile rozstań,

ciężkich godzin w miastach wielu,

i znów upór żeby powstać,

i znów iść i dojść do celu.

Ile w trudzie nieustannym,

wspólnych zmartwień,

wspólnych dążeń,

ile chlebów rozkrajanych,

pocałunków,schodów,książek,

oczy Twe jak piękne świece,

a w sercu źródło promienia,

więc ja chciałabym

Twoje serce ocalić od zapomnienia!

U Twych ramion płaszcz powisa,

krzykliwy,z leśnego ptactwa,

długi przez cały korytarz,

przez podwórze aż gdzie gwiazda Wenus(Mars?!),

a Tyś lot i górność chmurną,

blask wody i kamienia,

chciałabym oczu Twoich chmurność

ocalić od zapomnienia!

Konstanty Ildefons Gałczyński

Julian Tuwim – Kwiaty polskie / fragment /

My country is my home. Ojczyzna

Jest moim domem. Mnie w udziele
A inne kraje to hotele.
Mój dom. Mieszkanie. Pokój. Biurko.
A w nim (pamiętasz?) ta szuflada,
Do której się przez lata składa
Nie używane już portfele,
Wygasłe kwity, wizytówki,
Resztki żarówki, ćwierć-ołówki…
Leży tam spinka, fajka, śrubka,
Syndetikonu pusta tubka,
Jakaś pincetka czy pipetka,
Stara podarta portmonetka.
Kostka do gry, koreczek szklany.
Bilet na dworcu nie oddany,
Szary zamszowy futeralik,
Zeschły pędzelek, lak, medalik,
Przycisk z jaszczurką bez ogona,
Legitymacja przedawniona,
Brązowe pióro wypalane
Z białym napisem „Zakopane”.
Korbka od czegoś, klucz do czegoś,
Lecz już oboje „do niczegoś”
Słowem, wiesz, jaka to szulflada…
A gdy jej wnętrze dobrze zbadasz,
Znajdziesz tam małe zasuszone
Serce twe, w gratach zagubione…
Więc nie wyrzucaj nic, nie sprzątaj…
Przyda, nie przyda się — niech leży.
Oszczędzaj graty przy „porządkach”
W takich szufladach i zakątkach,
Boś z każdym cząstkę życia przeżył
I trwasz, nie wiedząc, z tą starzyzną…
Jak z tą szufladą, tak z ojczyzną:

Nic nie wyrzucisz. Coś ci wzbrania
Przetrząsnąć lamus przywiązania
I „niepotrzebne”, „nieużyte”
Usunąć. Niech zostanie z tobą.
Zabobon, mówisz? Tak, zabobon…
Ludzie uczeni zwą to – mitem.
I z tej codziennej mitologii
Nagłych, z zaułka, zjawień, olśnień,
To z barwy, z linii, to z melodii
Chwila ojczyzną ci wyrośnie.
Zjawi się taka niewątpliwa,
Wyłączna, nie do podrobienia,
Że poznasz z echa, zwęszysz z cienia
To ona – twoja, własna, żywa.

Dom polski przypadł. To – ojczyzna.

Julian Tuwim

- Tadeusz Śliwiak - Otwieranie drzwi

Otwieranie drzwi

Gdy je otwieram

światło w nich staje jak blady arlekin

głośniejszy jest szum morza

i wiatr mocniej pachnie

staje w nich siwy listonosz

wozy z mięsem i sady

pies na łańcuchu studnia

i dziewczyna z kwiatem

nie ma takich drzwi

których nie warto otworzyć

a kto nie pyta codziennie

"co jest za tymi drzwiami"?

ten dawno już umarł

tylko o tym nie wie

Tadeusz Śliwiak