piątek, 2 grudnia 2022

Zbigniew Herbert – Kalendarze Pana Cogito




1.


Pan Cogito
przegląda czasem
swoje stare kieszonkowe
kalendarze


i wtedy odjeżdża
jak na białym parostatku
w czas przeszły dokonany


na samą granicę horyzontu
własnej niepojętej istoty



widzi siebie
w dalekim tle
ciemnego obrazu


Pan Cogito
doznaje uczucia
jakby spotkał
kogoś dawno zmarłego



lub niedyskretnie czytał
cudze pamiętniki
stwierdza bez satysfakcji
żelazną konieczność obrotów ziemi
następstwo pór roku
nieubłagane tykanie zegarów


i znikliwą
przerywistą linię
własnej egzystencji


owego pamiętnego dnia
(imieniny ukochanej)
słońce wstało dokładnie
szósta trzydzieści pięć
zaszło o ósmej dwadzieścia jeden


natomiast wspomnienie
panny
jest mgliste
imię zaledwie
kolor oczu
piegi
drobne ręce
śmiech
nie zawsze sensowny


kalendarz informuje dokładnie
że księżyc był w nowiu
i tak było na pewno
ale czy o n a była i on
i ogród i czereśnie


2
Niepokój budzą w Panu Cogito
zapiski osobiste


Hala.
Spotkanie z Leopoldem.
Złożyć podanie o paszport.


ale schodząc głębiej
w zakamarkach jaźni
Pan Cogito
odkrywa miesiące
nie zapisane
żadną notatką
choćby tak banalną
jak – oddać bieliznę do prania
– kupić szczypiorek


żadnego znaku
żadnego numeru telefonu
żadnego adresu


Pan Cogito
wie co znaczy
złowróżbna
cisza
zna dobrze
ciężar
ślepych
wyblakłych
kartek
mógłby zniszczyć tę pustkę
zapisać byle czym


Pan Cogito
troskliwie przechowuje
szarobłękitne kalendarze
– jak łuski wystrzelonych nabojów
– wykres absurdalnej choroby
– jak pamiętnik pogromu

3 komentarze:

Anonimowy pisze...

Herbert jak zwykle zmusza do głębokich refleksji, a ilustracje dobierasz niesamowite!
jotka

donka pisze...


to bardzo prawdziwy, poruszający wiersz.... nie muszą być stare kalendarze, wystarczą stare listy..... listy TYCH, których już nie ma.

Anonimowy pisze...

BBM: Kalendarze, notatniki, pamiętniki… listy…podróż w przeszłość. Czy tylko sentymentalna? Może nie wszystkie, ale wiele ma także wartość historyczną